In de afgelopen decennia heeft een verschuiving naar ongezonde eetgewoonten plaatsgevonden. Een grote groep mensen heeft te veel eetmomenten op een dag waarbij regelmatig ook ongezonde snacks worden geconsumeerd. Binnen dit domein heeft intermittent fasting (IF) als dieetpatroon de aandacht getrokken vanwege de potentieel positieve effecten op het zenuwstelsel en op het darmmicrobioom. Naast de impact van IF op de darmbarrière en darmmetabolieten, speelt de vagale signalering een rol in het begrijpen van de complexe interacties via de hersendarm-as. Deze kennis kan worden toegepast bij verschillende neurodegeneratieve aandoeningen.
IF blijkt een belangrijke invloed te hebben op de integriteit van de darmbarrière. De darmbarrière, bestaande uit de darmmicrobiota, darmmucosa en tight junctions, speelt een essentiële rol in het handhaven van de algemene gezondheid van het lichaam. Onderzoek suggereert dat IF niet alleen de samenstelling van de darmmicrobiota reguleert, maar ook direct bijdraagt aan het handhaven van de integriteit van de darmbarrière. Disfunctie in de darmmicrobiota kan deze barrière verstoren, wat kan leiden tot endotoxemie en chronische ontsteking. Een ander aspect van het onderzoek naar IF is de invloed op darmmetabolieten, met specifieke aandacht voor korteketen-vetzuren. De vetzuren fungeren niet alleen als een energiebron voor darmepitheelcellen, waardoor de integriteit van de darmmucosabarrière behouden blijft, maar hebben ook directe effecten op de neurologische gezondheid. Studies tonen aan dat SCFA’s de afgifte van hormonen zoals glucagonachtig peptide-1 (GLP-1) en peptide YY stimuleren, die zowel het endocriene stelsel als het zenuwstelsel beïnvloeden. IF-regimes blijken niet alleen de concentraties van SCFA’s te verhogen, maar ook de samenstelling van darmmicroben te beïnvloeden, die verantwoordelijk zijn voor hun productie. Een directe interactie tussen de darmmicrobiota en de afferente vezels van de nervus vagus is niet vastgesteld. De overdracht van microbiota-signalen naar deze zenuwvezels gebeurt waarschijnlijk indirect via SCFA’s en gastro-intestinale hormonen.
In de review wordt uitgebreid ingegaan op het nut van IF bij verschillende neurodegeneratieve aandoeningen, waaronder de ziekte van Alzheimer, de ziekte van Parkinson en de ziekte van Huntington. Deze aandoeningen karakteriseren zich door verstoringen in de darmintegriteit en samenstelling van het microbioom, wat IF een belangrijke behandeloptie maakt.
De Engelstalige publicatie kunt u hier lezen.
Bronvermelding:
Guo, M., Wang, X., Li, Y., Luo, A., Zhao, Y., Luo, X., & Li, S. (2023). Intermittent Fasting on Neurologic Diseases: Potential Role of Gut Microbiota. Nutrients, 15(23), 4915.
