Wil je afvallen? Ontbijt dan als een keizer, lunch als een koning en dineer als een bedelaar, zo luidt het gezegde. Onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum begrijpen nu hoe dit biologisch in elkaar zit. In het wetenschappelijke tijdschrift Cell Reports schrijven ze dat ons bruine vetweefsel, dat suiker en vet verbrandt, aan het begin van de dag het meest actief is. In de loop van de dag neemt die activiteit af (van den Berg et al., 2018).
De onderzoekers ontdekten dat het bruine vet een heel duidelijk dag-nachtritme vertoont. ‘We weten dat bruin vetweefsel belangrijk is bij de verbranding van suiker en vet. Bij muizen zien we nu dat de activiteit van het bruine vet het hoogst is aan het begin van de nacht, als ze actief beginnen te worden. Op dat moment wordt vet na een maaltijd niet opgeslagen, maar juist verbrand’, legt onderzoeker Sander Kooijman uit.
Bij mensen zagen de onderzoekers iets vergelijkbaars. Vetten uit een maaltijd in de ochtend verdwenen sneller uit het bloed, waarschijnlijk door verbranding in bruin vet. Dit verklaart de resultaten van een eerdere studie waarin twee groepen vrouwen met obesitas precies dezelfde hoeveelheid calorieën per dag te eten kregen. Het enige verschil was dat de ene groep ’s ochtends de meeste calorieën at en de andere groep ’s avonds.
De vrouwen die ’s ochtends de meeste calorieën aten, verbrandden deze veel beter dan degenen die ’s avonds calorierijk aten, en vielen daardoor sneller af. ‘Onze resultaten zouden die bevindingen kunnen verklaren en de wetenschappelijke onderbouwing kunnen zijn voor het nut van een zwaar ontbijt en een lichte avondmaaltijd als strategie om af te vallen’, aldus mede-onderzoeker Rosa van den Berg.
Waarschijnlijk heeft dat iets te maken de biologische klok die wordt aangestuurd door daglicht, denken de onderzoekers. Hoe later op de dag, hoe trager bruin vet werkt. ‘s Nachts is het keerpunt, dan wordt het bruin vet weer actiever met verbranden om warmte op te wekken. De piek van de vetverbranding ligt op het moment van wakker worden, voor de start van de dag. Dan begint de cyclus opnieuw.
Bronnen:
LUMC nieuwsbrief
van den Berg, R., Kooijman, S., Noordam, R., Ramkisoensing, A., Abreu-Vieira, G., Tambyrajah, L. L., … Rensen, P. C. N. (2018). A Diurnal Rhythm in Brown Adipose Tissue Causes Rapid Clearance and Combustion of Plasma Lipids at Wakening. Cell Reports, 22(13), 3521–3533.
